1-نکاتی درباره کاشت و داشت نهال (تا 5 سالگی)

اگر زمین برای کاشت نهال مناسب نباشد (1) باید چاله ای به ابعاد 80*80*80 حفر کنیم (2) و مجددا آن را با مخلوطی از خاک باغچه (3) و کود حیوانی پوسیده (4) و ماسه رودخانه (5) به نسبت مساوی (6) مخلوط کرده و در چاله میریزیم، پرکردن این چاله تا 10 سانت مانده به سطح زمین ادامه می یابد (هم سطح خاک) در صورتی که نهال داخل نایلکس یا گلدان باشد آن را از داخلش خارج (7) و وسط چاله مستقر میکنیم؛ پس از آن مخلوط ریزی قبلی را تا سطح خاک نایلکس یا گلدان ادامه می دهیم و اگر نهال ریشه لخت باشد ( بدون گلدان یا نایلکس) مخلوط ریزی را به گونه ای ادامه می دهیم که ریشه گیاه کام در خاک مذکور پوشانده شود و سپس دور نهال را لگد میکنیم تا خاک سفت تر شده و در حد 3 لیتر دور نهال آب میپاشیم.

توضیحات: (1)- برای آزمایش تشخیص زمین مناسب برای کاشت می توان چاله ای به عمق 45 سانت حفر کرده و آن را پر از آب می نماییم. پس از نشست کامل آب آن را مجددا پر می نماییم در صورتی که بعد از 24 ساعت آب چاله کام تخلیه شده باشد در آن صورت این زمین برای کاشت مناسب و زه کشی آن کام مناسب بوده و ابعاد چاله به 40*40*40 تغییر می یابد. (2)- ابعاد اع م شده برای نهال هایی توصیه می شود که ریشه آن ضعیف باشد ( مرکبات و آووکادو و بری ها)؛ در ضمن در صورتی که آب زیرزمینی در زمستان کمتر از 1.5 متر از سطح زمین باشد می توان مث بخشی از ارتفاع را پایین و مابقی را روی سطح زمین قرار داد و یا ک به جای کندن همه ابعاد را روی زمین لحاظ کرد. اما نهال های ریشه قوی (کلیه سیاه ریشه ها) می توان در چاله ای به ابعاد 40*40*40 کاشت.

(3)- خاک های به عمق 30 سانتی متر از سطح زمین را خاک باغچه می نامند. این خاک ها غنی از مواد مورد نیاز گیاه بوده اما آن را در اختیار ریشه قرار نمی دهد. برای پوشش این ضعف از کود و ماسه استفاده می شود. (4)- کودی که حداقل 7 تا 8 ماه از سنش گذشته باشد کود پوسیده تلقی می شود. (5)- ماسه رودخانه یا لوم و به زبان محلی (ل) و در صورت نبود آن می توان از ماسه بنایی سرند ریز و یا سبوس درشت برنج (خاس اوج) استفاده نمود. (6)- نسبت کود حیوانی مورد نظر در مقایسه با سایر مواد (ماسه و خاک باغچه) به نسبت هیکل حیوانات مولد آن متفاوت است. به این صورت که قدرت کود نسبت معکوس با هیکل حیوان مولد آن دارد. بنابراین نسبت ها به شرح ذیل می باشد:

نسبت پیمانه های مورد استفاده بر حسب حیوانات مولد کود.

(7)- اگر نهال داخل گلدان باشد برای آزاد کردن نهال و سالم ماندن گلدان می توان آن را از آب پر نمود و پس از سر و ته کردن گلدان به راحتی از داخل آن آزاد می شود.

2-داشت

پس از انجام مراحل کاشت بعضی گیاهان نسبت به سرمای زمستانه یا شدت گرمای تابستانه حساس اند و این حساسیت ممکن است حداقل 3 تا 4 سالگی به طول بیانجامد؛ از جمله لیموها (شیرین یا ترش) و آووکادو و موز و کمتر حساس مانند سلطان مرکبات گریپ فروت، بالنگ و بادرنگ و دسته بودا و... لذا برای پیشگیری از سرما زدگی می توان به روش های ذیل اقدام نمود. 1- روش شیمیایی: هر 15 روز یکبار از کود محلولpk(40-60) همراه با صابون محلول اسپری نمود در ضمن کلیه کوددهی و یا سم پاشی بهتر است صبح یا غروب باشد. و اما علف کش ها بهتر است به هنگام شدت گرما روی علف ها اسپری شود. 2- روش فیزیکی: دور نهال را به فاصله 15 سانتی متر از طوقه*، کود گوسفندی تازه به ارتفاع 5 سانتی متر میریزیم. آبچکان*نهال را با کاشتن نی یا چوب خشک و سپس دور آن را با نایلون یا فوم و یا کارتون میپوشانیم.

توضیحات:

طوقه: محل تقاطع نهال با زمین محل کاشت را طوقه می نامند. آبچکان: منتهی الیه آب ریز نهال را آبچکان می نامند. در ضمن فاصله طوقه تا آبچکان نهال را شعاع تاج می نامند که معمو یک دوم ارتفاع نهال است. -کلیه علفهای هرز (هرز یا خوراکی) به فاصله 1 متر از طوقه را باید از ریشه درآورد و یا با سم گا یفوزیت 30 در 1000 و روغن ولک 20 در 1000 و اوره 20 در 1000 اسپری نمود. - برای پیشگیری از خسارت گرمازدگی برای نهال های خاص مانند آووکادو و بلوبری زم است پس از کاشت دور آن با چوب یا نی سقف آن را با کارتون پوشاند . درضمن بلوبری فقط روزی 4 ساعت به آفتاب صبحگاهی نیازمند است.

3-پیشگیری و مبارزه با آفات

- در زمستان 2 بار به فاصله 15 روز با قارچ کش بوردوفیکس 5 در 1000 بع وه صابون محلول 1 در 1000 اسپری نمود0 - از هفته اول اسفند تا آخر آن برای پیشگیری از خسارت زم است از سموم کنه کش (انویدور) و یا (هگزی تیازوکس) و با حشره کش (کلرپریفوس) و قارچ کش (منکوزب) و تقویتی سه بیست (20-20-20) و روغن ولک 15 در 1000*در آب حل و روی نهال اسپری کرد. روغن ولک 15 در 1000: وقتی گفته می شود دوز مجاز استفاده از سم یا کود 15 در 1000 یعنی اگر سم یا کود مورد استفاده جامد باشد 15 گرم در 1 لیتر آب حل شود و اگر مایع باشد 15 سی سی در 1 لیتر. - از نیمه دوم تیرماه که معمو دمای متوسط هوا بیش از 18 درجه سانتی گراد می شود پروانه مینوز به برگ جوان مرکبات حمله و آن را نابود می کند و این خسارت باعث توقف رشد نهال می شود، برای این منظور از سم آبامکتین یا هگزوفلومورون و تقویتی و صابون محلول هر هفته تا 10 روز یکبار و تا آخر شهریور ماه ادامه می دهیم. بدیهی است در روزهای بارانی سم پاشی و یا کوددهی ممنوع بوده و در قبل از این اقدام به گیاه باید آب داده شود و حداقل تا 8 تا 10 ساعت پس از سم پاشی و کوددهی باران نبارد. - در تیرماه سم پاشی عمومی همانند اسفند ماه تکرار می شود.

- در نیمه دوم شهریور ماه هر سال تا نیمه اول مهرماه هر سال کلیه نهال های مرکبات با (اکسی کلرور مس) 1.5 در 1000 اسپری می شود.